مجله اینترنتی نیلگون نیلگون – سبک متفاوت زندگی
در دهه اخیر در قفسه دارویی اغلب خانواده های شهر نشین ایرانی قوطی و جعبه‌های خوش آب و رنگی دیده می‌شود كه وقتی در مورد آن‌ها سوْال می‌كنیم اغلب این پاسخ را می شنویم: برای حفظ سلامتی و جلوگیری از بیماری از این ویتامینها به صورت روزانه استفاده می‌كنم .
اما آیا بدن ما با داشتن تغذیه كافی نیاز به دریافت ویتامینها و أملاح به صورت اضافه دارد؟ أیا مصرف بیشتر از حد ویتامینها مانع بروز بیماری و حفظ سلامتی ما می‌شود؟ در این مقاله سعی داریم اطلاعاتی در مورد ویتامینها و املاح كه به صورت‌های مختلف مانند قرص، كپسول، شربت و حتی پاستیل در بازار به وفور یافت می‌شوند بدست بیاوریم و در پایان به سوالاتی در مورد موارد مصرف، چگونگی مصرف و مقدار مجاز مصرف ویتامینها و املاح پاسخ دهیم.
ویتامینها و املاح چیستند؟
ویتامینها و املاح مواد آلی هستند كه بدن ما برای سوخت و ساز و رشد و نمو اندام‌ها به مقدار مختصر به آن‌ها نیازمند می‌باشد. بدن انسان به طور طبیعی قادر به ساخت ویتامین و املاح نیست و نیاز خود به ویتامین و املاح را از طریق مصرف مواد غذایی برطرف می‌سازد. در یك رژیم غذائی متعادل بدن سالم قادر است كه تمامی ویتامین و املاح روزانه خود را به طور كامل بدست بیاورد و نیازی به مصرف هیچ نوع ویتامین و یا املاحی به صورت قرص و كپسول و … ندارد.
برخی اوقات بدن انسان به علل گوناگون ممكن است از كمبود ویتامینها و املاح رنج ببرد و این كمبودها باعث بروز مشكلات جسمی و حتی روحی شوند. در زیر به بررسی برخی علل كمبود ویتامین و املاح در بدن اشاره می‌كنیم:
١- بیماری زمینه‌ای در فرد كه در نتیجه آن بدن توانایى جذب یك یا گروهی از ویتامینها را از دست می‌دهد .
٢- رژیم‌های غذایی، در برخی رژیم‌های غذائی مانند گیاهخواری افراد به مرور زمان دچار كمبود ویتامین می‌گردند.
٣- بی اشتهایی عصبی، تهوع و استفراغ مداوم، بیماری‌های دستگاه گوارش و سرطان از دیگر عوامل كمبود ویتامینها می‌باشند.
انواع ویتامینها:
ویتامینها را می‌توان در دو گروه عمده تقسیم بندی نمود:
ویتامین‌های محلول در چربی و ویتامین‌های محلول در آب
ویتامین‌های محلول در چربی:
ویتامین‌های A ,D,E, K این گروه از ویتامینها در كبد ذخیره می‌شوند.
ویتامین A:
ویتامین A برای ساخت لایه‌های خارجی پوست و نیز دید در شب مورد نیاز است. این ویتامین اغلب در ماهی، جگر، زرده تخم مرغ و كره یافت می‌شود. هم چنین گیاهانی كه دارای برگ‌های سبز تیره هستند و میوه‌های زرد و نارنجی رنگ از منابع دیگر ویتامین A می‌باشند.
مقدار نیاز بدن به این ویتامین در یك مرد بالغ حدود ١٠٠٠ واحد و در یك خانم بالغ حدود ٨٠٠ واحد در روز می‌باشد كه این مقدار در یك رژیم غذائی سالم وجود داشته و در صورتی كه بیماری وجود نداشته باشد خوردن قرص، كپسول و… بدون فایده و حتی برای بدن زیانبار نیز هست.
كمبود ویتامین A می‌تواند باعث بروز مشكلاتی از قبیل شب كوری، افزایش ابتلا به عفونت‌ها، خشكی پوست، كم اشتهایی و كم شدن حس بویایی و چشایی گردد.
از طرف دیگر مصرف بیش از اندازه ویتامین A می‌تواند عوارضی مانند سردرد، دو بینی، افزایش ضخامت استخوان و ورقه ورقه شدن پوست را ایجاد نماید.
استفاده‌های دارویی از ویتامین A:
این ویتامین در درمان جوش صورت به كار می‌رود و هم چنین به عنوان یك عنصر مفید در پیشگیری از انواع خاصی از سرطان پوست و سرطان ریه و سرطان‌های ناحیه دهان مورد بررسی و مطالعه قرار دارد.
نكات مهم :
١-بیمارانی كه از داروی accutane استفاده می‌نمایند باید از مصرف جداگانه ویتامین A خودداری نمایند.
٢- دوز بالای ویتامین A می‌تواند باعث افزایش تأثیر وارفارین گردد، لذا از مصرف این دو با هم باید جلوگیری نمود.
٣-دوز توصیه شده برای كودكان بین ٧٠٠-٤٠٠ واحد متغیر بوده و بستگی به سن كودك دارد، در صورت وجود بیماری زمینه‌ای و كمبود ویتامین A در كودكان پزشك متخصص باید با توجه به بیماری و شرایط كودك دوز مصرفی را تأیین نماید.
